Odkryj w sobie tajemnicę

Wstęp do książki o odnajdywaniu wymiaru tajemnicy, która otacza ludzką osobę

Franco Imoda SJ

ODKRYJ W SOBIE TAJEMNICĘ

tłumacz: Stanisław Morgalla SJ, Joanna Kołaczyk-Lejmel

ISBN: 978-83-7505-503-0

wyd.: WAM 2010

Spis treści
Wstęp	9
Część 1
ROZWÓJ I TAJEMNICA CZŁOWIEKA	13
1. Człowiek jako tajemnica	14
1.1. Tajemnica	14
1.2. Utracona tajemnica	17
2. Rozwój jako miejsce tajemnicy	19
3. Parametry	21
3.1. Pierwszy parametr: inność	24
3.2. Drugi parametr: czasowość	26
3.3. Trzeci parametr: stadia rozwoju	28
4. Wybrane zagadnienia	29
4.1. Poza logosem i monologiem w stronę dialogu	29
4.2. Poza ortodoksją w stronę ortopraksji i ortopatii	33
4.3. Metafora „łaski”	34
4.4. Poza pedagogiką subiektywną lub obiektywną	37
4.4.1. Pedagogika „subiektywna”	37
4.4.2. Pedagogika „obiektywna”	38
4.4.3. Pedagogika jako „interpretacja”	39
Bibliografia	41
Część 2
ROZWÓJ CZŁOWIEKA, MIEJSCE TAJEMNICY I KOLOKWIA WZROSTU	45
1. Punkt wyjścia	45
1.1. Pierwsze wyzwanie	46
1.1.1. Jasność celów	47
1.1.2. Intelektualizm	48
1.1.3. Zaangażowanie	49
1.1.4. Bezczasowość	49
1.1.5. Jednostronne interpretacje	49
1.1.6. Jednojęzyczność	50
1.1.7. Stronniczość	50
1.1.8. Bierność	51
1.1.9. Usprawiedliwienia teoretyczne	51
1.1.10. Pedagogiczna inność	52
1.1.11. Moralizm — spirytualizm	52
1.2. Drugie wyzwanie	53
1.2.1. Horyzonty	54
1.2.2. Epistemologia	56
1.2.3. Relacja	59
1.2.4. Między przeszłością a przyszłością	63
1.2.5. „Potrzeby” i pragnienia	64
1.2.6. Struktura i charakter	67
2. Odniesienie antropologiczne	71
2.1. Trzy obszary oddziaływania antropologicznego	72
2.1.1. Transcendencja	72
2.1.2. Wolność	73
2.1.3. Poziomy	74
2.2. Trzy parametry	76
2.2.1. Inność	77
2.2.2. Czasowość	77
2.2.3. Stadia rozwoju	79
3. Niektóre zastosowania w terapeutycznym procesie pedagogicznym	82
3.1. Cele i ich wyrażanie	83
3.1.1. Wielorakość celów	83
3.1.2. Następstwo w czasie	86
3.1.3. Prawo rozwoju	87
3.1.4. Potwierdzenie modelu	88
3.2. Czynniki i czasy wzrostu	88
3.2.1. „Praxis”	88
3.2.2. Wychowanie do praktyki	89
3.2.3. Mediacja uczucia	91
3.2.4. Decyzja	91
3.2.5. Siła i słabość	94
3.2.6. Rozwój po spirali	94
3.2.7. Poza natychmiastowością	95
3.3. Stopień mediacji	96
3.3.1. Znaczenie stadiów	96
3.3.2. Stadia bardziej pierwotne	97
3.3.3. Metafora „Łaski”	98
3.3.4. Kryzys i szansa	100
3.4. Aspekty „techniczne”	101
3.4.1. Uświadamianie nieświadomości	101
3.4.2. Milczące lustro	103
3.4.3. Poza interpretacją	103
3.4.4. Jaki rodzaj interwencji	104
3.4.5. Kryterium wzrostu	104
3.4.6. Uzdrowienie	105
3.4.7. Pedagogia genetyczna	106
Epilog	107
Bibliografia	109
Część 3
ROZWÓJ RELACJI JAKO PRZYCZYNEK DO ROZEZNANIA	117
1. Wstęp	117
2. Podwójny ruch rozeznania	120
2.1. Wolność a podwójny ruch	120
2.2. Rozeznanie	123
3. Rozeznanie a tajemnica osoby	127
3.1. Rozeznanie a „psychologie”	129
3.2. Rozeznanie a „rzeczywistość”	131
4. Psychologia rozwojowa a rozeznanie	135
5. Wkład badań psychologicznych w obszar parametrów	137
5.1. Badania psychologiczne a parametr inności	138
5.2. Badania psychologiczne a parametr czasowości	143
5.3. Badania psychologiczne a parametr stopniowości: wielorakość i współistnienie stadiów	147
Uwagi końcowe	151
Bibliografia	162

WSTĘP

Cztery cnoty główne, Roztropność, Sprawiedliwość, Wstrzemięźliwość i Męstwo, od zawsze były uznawane za konieczne, by mądrze postępować. Najnowsze rozważania filozoficzne odkrywają wartość cnót, przywracając im należny szacunek, odebrany przez pośpieszną dezaprobatę. Od pewnego czasu znów stają się obiektem zainteresowania, jako niezbędne w dokonywaniu właściwych wyborów i prowadzeniu dobrego życia. Pierwsza z nich, Roztropność, w starożytności cieszyła się wielkim uznaniem wśród filozofów, między innymi Plotyna, Arystotelesa, Cycerona. Potem odeszła w niepamięć. Współczesna etyka wydobyła ją z zapomnienia i potwierdziła jej ogromne znaczenie. W naszym języku słowo roztropność jest synonimem ostrożności, przezorności, unikania ryzyka. Nie o to jednak chodzi w prawdziwym rozumieniu cnoty. Należy na nowo wyjaśnić istotę Roztropności, by móc zrozumieć ją w pełnym blasku tak, jak była pojmowana przed wiekami. Warto docenić ją również na gruncie wychowawczym, jako punkt odniesienia w kształtowaniu człowieka.

Cnota Roztropności, uwolniona od warstwy niewłaściwego znaczenia, które czyni ją praktycznie nierozpoznawalną, stanie się drogowskazem dla rodziców. Uzdolni ich do świadomego prowadzenia swoich dzieci, mądrego postępowania z nimi i w konsekwencji dobrego wychowania.

Gdyby udało się przywrócić glorię chwały, jaką kiedyś otaczano Roztropność, nasze więzi rodzinne zostałyby uzdrowione, ponieważ kierowalibyśmy się rozumem i rozwagą, których każda miłość potrzebuje. Czym zatem jest roztropność i dlaczego należy ją doceniać? Z jakich powodów jest konieczna w dobrym wychowaniu? Rozważania proponowane w tej książce mają na celu przybliżyć rodzicom korzyści płynące z wdrożenia w życie zasad cnoty kardynalnej.

dalej >>

opr. aw/aw

« ‹ 1 › »

oceń artykuł