Co warto zobaczyć na Jasnej Górze oprócz Sanktuarium Maryjnego

W tym artykule opowiemy o jeszcze 6 zabytkach Jasnej Góry, które warto zobaczyć turystom przyjeżdżającym do Częstochowy. A szybko i wygodnie dostać się do miasta i klasztoru z odległych zakątków Polski i innych krajów można samolotem. Najbliższe Częstochowie lotnisko znajduje się w Katowicach. Stąd i tu latają takie linie lotnicze jak LOT, Ryanair, Wizz Air i Lufthansa, dlatego loty po całej Polsce odbywają się codziennie.

Co warto zobaczyć na Jasnej Górze:

1. Muzeum 600-lecia Jasnej Góry 

2. Skarbiec Jasnogórski

3. Kaplica Jabłonowskiego

4. Biblioteka Jasnogórska 

5. Arsenał i Zbrojownia 

6. Krużganki

Muzeum 600-lecia Jasnej Góry 

Muzeum zostało otwarte w 1982 roku z okazji jubileuszu 600-lecia istnienia sanktuarium. W zbiorach muzeum znajduje się ponad 8000 eksponatów. Ju jest cenne dzieła sztuki, takie jak obrazy, rzeźby, tkaniny i wyroby rzemiosła artystycznego. Jednym z najbardziej imponujących eksponatów jest monstrancja królewska z 1672 roku, wykonana ze złota i ozdobiona ponad 1500 diamentami i innymi szlachetnymi kamieniami. Ekspozycja muzealna obejmuje również pamiątki związane z obroną Jasnej Góry przed szwedzkim najazdem w 1655 roku, znaną jako "Potop szwedzki".

Muzeum posiada bogatą kolekcję szat liturgicznych, ornaty i kapy, niektóre z nich sięgają XVI wieku, a także zbiór darów ofiarowanych przez wiernych jako wyraz wdzięczności lub prośby o łaski. Wśród nich znajdują się przedmioty ofiarowane przez polskich królów, szlachtę i zwykłych ludzi.

Skarbiec Jasnogórski

Skarbiec Jasnogórski powstał wraz z budową klasztoru na Jasnej Górze w XV wieku. Początkowo służył do przechowywania darów ofiarowanych przez pielgrzymów oraz szat i naczyń liturgicznych. Teraz jest to wyjątkowe miejsce, w którym zgromadzono ponad 12 000 eksponatów. Jednym z najcenniejszych obiektów w Skarbcu Jasnogórskim jest cudowny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, który znajduje się w kaplicy Cudownego Obrazu. Kolejnym cennym obiektem jest monstrancja królewska, ufundowana przez króla Zygmunta III Wazę w 1620 roku. Wykonana jest ze złota i ozdobiona ponad 1500 diamentami oraz innymi szlachetnymi kamieniami. W zbiorach znajdują się także relikwie świętych, m.in. cząstka Krzyża Świętego, relikwie św. Pawła Pierwszego Pustelnika (patrona zakonu paulinów) oraz innych świętych związanych z Jasną Górą.

Kaplica Jabłonowskiego

Kaplica Jabłonowskiego uznawana jest za jedno z najwybitniejszych dzieł sztuki barokowej w Polsce. Jej budowę rozpoczęto w 1695 roku, a konsekrowano ją w 1736 roku. Projektantem i głównym wykonawcą był wybitny architekt barokowy Jakub Fontana. Wnętrze kaplicy zdobi bogata polichromia oraz sztukaterie wykonane przez włoskich artystów. Freski na sklepieniu przedstawiają sceny z życia Maryi i Jezusa oraz gloryfikację rodu Jabłonowskich. Główny ołtarz kaplicy wykonany jest z czarnego marmuru dębnickiego i ozdobiony rzeźbami świętych oraz herbami fundatora. W centrum ołtarza znajduje się obraz Matki Bożej Różańcowej, otoczony kultem wiernych. Na ścianach kaplicy umieszczono epitafia upamiętniające członków rodu fundatora kaplicy - hetmana Stanisława Jana Jabłonowskiego oraz jego syna Jana Stanisława, również hetmana wielkiego koronnego. W krypcie pod kaplicą spoczywają szczątki fundatora oraz jego najbliższej rodziny.

Biblioteka Jasnogórska 

Biblioteka Jasnogórska to jedna z najstarszych i najbardziej znaczących bibliotek kościelnych w Polsce. Jej historia sięgają XV wieku, kiedy to wraz z powstaniem klasztoru zaczęto gromadzić książki i rękopisy niezbędne do życia zakonnego i pracy duszpasterskiej. Obecnie zbiory Biblioteki Jasnogórskiej liczą ponad 100 000 woluminów, w tym około 13 000 starodruków. Wśród najcenniejszych zbiorów biblioteki znajdują się m.in. rękopis "Kazań świętokrzyskich" z XIV wieku. To jest jedyn z najstarszych zabytków języka polskiego. Biblioteka posiada również bogaty zbiór dzieł teologicznych i filozoficznych św. Tomasza z Akwinu, św. Augustyna i Erazma z Rotterdamu.

Arsenał i Zbrojownia

Arsenał został zbudowany w latach 1660-1665 z inicjatywy przeora Augustyna Kordeckiego. Budynek służył do przechowywania broni, amunicji i innych narzędzi niezbędnych do obrony klasztoru. W zbiorach Arsenału znajduje się wiele cennych egzemplarzy broni palnej i białej, m.in. muszkiety, pistolety, armaty, szable i zbroje. Niektóre z nich są unikatowymi okazami sztuki rusznikarskiej i pochodzą z XVI i XVII wieku. Jednym z najcenniejszych eksponatów Zbrojowni jest zbroja husarska z XVII wieku, należąca do przeora Augustyna Kordeckiego. Jest to jeden z nielicznych zachowanych kompletnych zestawów zbroi husarskiej w Polsce. Ciekawym eksponatem jest także armata wiwatówka z XVIII wieku, używana podczas uroczystości kościelnych i państwowych do oddawania salw honorowych. W Arsenale można podziwiać kolekcję chorągwi i sztandarów z różnych okresów historycznych, w tym te zdobyte podczas bitew z Szwedami, Turkami i Rosjanami.

Krużganki

Krużganki na Jasnej Górze to jeden z najbardziej charakterystycznych i zabytkowych elementów architektonicznych klasztoru, powstały w latach 1620-1648 z inicjatywy ówczesnego przeora, o. Piotra Rusieckiego. Ich budowa była częścią większego projektu rozbudowy i umocnienia klasztoru po doświadczeniach potopu szwedzkiego. Krużganki mają kształt nieregularnego czworoboku o długości około 120 metrów. Składają się z czterech skrzydeł, z których każde ma inną długość i liczbę przęseł. Architektura krużganków łączy w sobie elementy gotyku i renesansu. Sklepienia są ozdobione siecią żeber i zwornikami, na których widnieją herby Rzeczypospolitej, zakonu paulinów oraz dobrodziejów klasztoru. Jednym z najbardziej znanych elementów krużganków jest kaplica Matki Bożej Jabłonowskiej. Tu znajdują się także epitafia i tablice pamiątkowe, upamiętniające ważne postacie, takie jak Jan III Sobieski, hetman Stefan Czarniecki czy obrońcy klasztoru podczas potopu szwedzkiego. 

3 interesujących pytań o Jasnej Górze z odpowiedziami

Gdzie jest Jasna Góra?

Jasna Góra znajduje się w południowej Polsce, w mieście Częstochowa. To jest około 140 km na południe od Warszawy i około 70 km na północ od Katowic.

Co oznacza nazwa "Jasna Góra"?

Nazwa "Jasna Góra" pochodzi od słów "jasna" (świetlista, jaśniejąca) i "góra" (wzgórze). Związana jest z objawieniami Matki Bożej, która ukazywała się na wzgórzu otoczona jasnym światłem. Nazwa podkreśla duchowy charakter miejsca i kult maryjny. Początkowo klasztor nazywano łacińskim "Claromontum" lub "Clarus Mons". Polska nazwa upowszechniła się w XVI-XVII wieku.

Kiedy można zobaczyć obraz na Jasnej Górze?

Cudowny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej można zobaczyć w kaplicy na Jasnej Górze przez większość dnia. Kaplica jest otwarta dla wiernych od 5:00 do 22:00.