Wypowiedzi Ojców Synodu - II Kongregacja

2 X — II KONGREGACJA

Abp Javier Lozano Barragán, Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia

W trosce o zdrowie

Według kościelnego rocznika statystycznego, wydanego przez Sekretariat Stanu, w Europie Kościół katolicki prowadzi 34 397 instytucji opiekuńczych i dobroczynnych, które można podzielić następująco: 1 362 szpitale, 3 917 przychodni, 6 leprozoriów, 7 092 domy dla starców, chorych obłożnie i inwalidów, 2 043 domy dziecka, 2 402 przedszkola, 3 866 poradni małżeńskich, 2 709 ośrodków edukacji i reedukacji społecznej, 11 000 innych instytucji.

Według danych opublikowanych przez Światową Organizację Zdrowia w 1999 r. w Europie Zachodniej epidemia AIDS dotknęła 530 tys. osób, natomiast w Europie Wschodniej łącznie z Azją Wschodnią do wybrzeży Pacyfiku — 440 tys. Choroby zakaźne, niegdyś najczęściej występujące, ustąpiły miejsca chorobom układu oddechowego, sercowo--naczyniowym i nowotworowym; do najczęstszych przyczyn śmierci należy alkoholizm i nałogowe palenie tytoniu.

W obliczu tych i tym podobnych problemów Instrumentum laboris mówi o szczególnej obecności Chrystusa w chorych (n. 32) i zachęca nas, abyśmy nadal byli przede wszystkim znakiem Bożej obecności w «złożonym świecie służby zdrowia, z wszystkimi jej współczesnymi problemami, rozwijając stosowne dzieła duszpasterskie i socjalne»; dokument podkreśla, że ten obszar obecności i działalności pasterskiej Kościołów lokalnych w Europie jest szczególnie istotny, aby «można było służyć Ewangelii nadziei w sposób bardziej skuteczny i realistyczny» (n. 75).

Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia zwraca się z prośbą do Ojców Synodalnych, aby nadal poświęcali wiele uwagi tej ważnej dziedzinie nowej ewangelizacji, wskazując jej nowe formy na szczeblu parafii, diecezji i Konferencji Episkopatów Europy. Konieczne jest, aby w nowej ewangelizacji, czyli głoszeniu orędzia pełnego nadziei, trwała uzdrawiająca posługa Chrystusa, który posłał swoich apostołów, by nauczali i uzdrawiali chorych (por. Mk 16, 15-18).

Sprawą wielkiej wagi jest inkulturacja orędzia Ewangelii we współczesnym środowisku naukowo-badawczym oraz medycznym, aby kształtowała ona sumienia ludzi podejmujących współczesne problemy bioetyki.

Innym zadaniem jest sformułowanie nowej definicji samego pojęcia zdrowia, która stanie się punktem wyjścia dla odnowy duszpasterstwa w tej dziedzinie. W rozumieniu Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia pojęcie to oznacza nie tylko brak choroby, ale dynamiczne dążenie do harmonii fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej, która pozwala człowiekowi realizować misję, jaką Bóg powierza mu na kolejnych etapach życia.

Kard. Pierre Eyt, Metropolita Bordeaux (Francja)

Potrzeba ewangelizacji

Tematem mojego wystąpienia jest «nowa ewangelizacja».

Lata 1991-1999 potwierdziły konieczność nowej ewangelizacji. Nadal jednak potrzebna jest refleksja biskupów nad jej zasadami i sposobami realizacji; wszyscy też powinni śledzić uważnie «znaki czasu» pojawiające się w Europie.

Pogląd, że chrześcijaństwo poniosło porażkę w Europie, jest dość rozpowszechniony i prowadzi czasem do celowego poszerzania rozdziału między Kościołem i chrześcijaństwem a współczesną kulturą. Konsekwencją tego jest swego rodzaju «cicha apostazja» większości Europejczyków, przynajmniej na Zachodzie, widoczna zwłaszcza wśród nastolatków i ludzi młodych. Anima europea naturaliter iam non christiana.

Nowa ewangelizacja jest zatem konieczna jako dzieło całego Kościoła. Nie tylko «ruchy» i szczególne charyzmaty, ale wszyscy katolicy, wszyscy uczniowie Chrystusa winni się zjednoczyć, aby ułatwić rzeczywistą «inkulturację» Ewangelii w Europie dzisiejszej i przyszłej.

Abp Francisco Alvarez Martínez, Metropolita Toledo (Hiszpania)

Przeciw dechrystianizacji

Obecny Synod jest dla nas szczególnie sprzyjającą sposobnością, abyśmy mogli rozeznać, posłuszni Duchowi Świętemu, na czym ma polegać odnowiona obecność i misja Kościoła. Musimy stawiać czoło trudnościom i wyzwaniom, jakie wynikają z rozpowszechniania się mglistej religijności i ateizmu praktycznego. Ta dechrystianizacja osłabia żywotność i zdolność ewangelizacyjną Kościoła, co jest źródłem niepokojącego braku powołań do kapłaństwa, do życia zakonnego i do aktywnego zaangażowania świeckich. W obliczu tych problemów nasze diecezje winny przede wszystkim krzewić duchowość jako środek zaradczy na materialistyczny konsumpcjonizm, współodpowiedzialność jako przeciwieństwo indywidualizmu, życie rodzinne, postawę misyjną i ekumeniczną, wypracowując nową eklezjologię komunii między episkopatem, życiem konsekrowanym i świeckimi, między charyzmatami a posługami. Osobista świętość biskupów winna być odpowiedzią na łaskę sakramentu święceń, przeżywaną w głębokiej jedności z kapłanami jako wyraz komunii hierarchicznej.

Wielką wspólnotę chrześcijańską można zbudować tylko na fundamencie małych grup, opartych na osobistej wierze i wzajemnej miłości, które stopniowo obejmą całe społeczeństwo, ponieważ człowiek jest związany z Bogiem prywatnie i publicznie w sferze społecznej, kulturowej, politycznej itd., to znaczy dzieli z Nim władzę, która obejmuje historię, religię, kulturę i różne instytucje. Żyjemy w warunkach nieograniczonego pluralizmu, który lekceważy dobro wspólne, rezygnuje z głębszej refleksji i redukuje etykę społeczną do poziomu minimalnego, wyrażającego się w bezdusznym relatywizmie. W tym kontekście pragnę zacytować fragment Orędzia końcowego Synodu z 1985 r.: «My wszyscy — biskupi razem z Piotrem i pod jego przewodnictwem — zobowiązaliśmy się do głębszego zrozumienia Soboru Watykańskiego II i wprowadzenia go w życie. (...) Przestudiowaliśmy dokumenty Soboru i zamierzamy je realizować». Tylko w ten sposób możemy stawić czoło obecnej fragmentaryzacji myśli teologicznej i podstawowym wyzwaniom wiary, poczynając od sakramentalnej natury Kościoła i od strategii apostolskich, w ramach jednego zamysłu Jezusa Chrystusa, mając zawsze na uwadze wielkie wyzwanie misji ad gentes.

opr. mg/mg