Sobory powszechne - punkty zwrotne w historii Kościoła

Przełożył ks. Jerzy Zakrzewski SJ

Klaus Schatz

SOBORY POWSZECHNE - PUNKTY ZWROTNE W HISTORII KOŚCIOŁA

Przełożył
ks. Jerzy Zakrzewski SJ
Wydawnictwo WAM. Księża Jezuici
Kraków 2000
NIHIL OBSTAT. Prowincja Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego,
ks. Adam Żak SJ, prowincjał. Kraków, 9 czerwca 2000 r., l.dz. 157/00.

Sobory powszechne - punkty zwrotne w historii Kościoła	(strony w wyd. papierowym)
Wprowadzenie: jakie synody są ekumeniczne?	7
Początki instytucji soborowej	15
Sobór w Nicei, jego recepcja i walka o dogmat trynitarny	22
I. Sobór w Nicei	22
1. Ariańskie rozumienie pośrednictwa Chrystusa	22
2. Spór przed Soborem Nicejskim	24
3. Sobór w Nicei i jego wyznanie wiary	26
4. Kanony Soboru Nicejskiego	29
II. Walka o Sobór Nicejski	32
1. Pierwsza faza (328-350): walki o wyznaczenie kierunku	32
2. Druga faza (350-360): rozdarcie dogmatyczne	34
3. Konsolidacja i rozwiązanie (360-382)	36
III. Sobór Konstantynopolitański I (381)	39
1. Przebieg	40
2. Wyznanie wiary i recepcja soboru	42
"Czy tylko Nicea?" Od Efezu do Chalcedonu	45
I. Nestoriusz, Cyryl i Sobór w Efezie (431)	47
1. "Scandalum oecumenicum"	47
2. Dwa sobory w jednym mieście	49
3. Chwiejny pokój	51
II. Sobór Efeski II - "synod zbójecki" (449)	52
III. Sobór w Chalcedonie (451)	54
1. Zwołanie i przebieg	54
2. Formuła wiary i kanony	57
3. Sobór i papież - kanon 28	59
4. Po Soborze Chalcedońskim: sprzeciw i recepcja	62
Patriarchaty, Kościoły krajowe i krucha jedność: starożytne sobory po Chalcedonie	67
I. Pod znakiem walki o Chalcedon (484-681)	68
1. Nowy typ synodu na Zachodzie	68
2. "Henotikon" i ważność Chalcedonu	69
3. Spór o "Trzy rozdziały" i Konstantynopol II (553)	71
4. Monoteletyzm i Konstantynopol III (680/681)	76
II. Pod znakiem rozpadu chrześcijańskiego świata (692-880)	80
1. Życie synodalne na Zachodzie	80
2. "Trullanum" (692)	82
3. Spór o obrazy, Sobór Nicejski II (787) i reakcja Zachodu	83
4. Sobory konstantynopolitańskie z okresu sporu focjańskiego (861-880)	90
Papieskie sobory późnego średniowiecza	97
I. Od synodu papieskiego do soboru całego chrześcijaństwa	97
1. Synody cesarsko-papieskie	97
2. "Powszechny", ponieważ papieski: synody okresu reformy gregoriańskiej	98
3. "Synody generalne" XII wieku	100
II. Pod znakiem papieskiego przewodzenia chrześcijaństwu	104
1. Reforma i walka z herezją: Sobór Laterański IV (1215)	105
2. Papież przeciw cesarzowi: Sobór Lyoński I (1245)	109
3. Pozorna unia Kościołów: Sobór Lyoński II (1274)	111
III. Kryzys władzy papieskiej: Sobór w Vienne	114
O jedność i reformę Kościoła: sobory XV wieku	119
I. Schizma papieska i koncyliaryzm	119
1. Dwaj papieże i żadnego wyjścia	119
2. Sobór nad papieżem?	122
3. Pierwsza próba: Synod w Pizie (1409)	127
II. Sobór w Konstancji (1414-1418)	130
1. Potwierdzenie Pizy czy nowa próba?	130
2. Kryzys i dramatyczny punkt szczytowy: sobór nad papieżem	134
3. "Causa fidei": potępienie Husa	137
4. Priorytet wyboru papieża czy reformy?	139
5. Problemy związane z dekretem "Haec sancta"	141
III. Punkt szczytowy i kryzys koncyliaryzmu	144
1. Intermezzo: Pawia/Siena (1423/24)	144
2. Sobór w Bazylei (1431-1449): struktura, skład, idee, tendencje	145
3. Pierwsza faza Soboru Bazylejskiego (1431-1437): ciągły konflikt z papieżem	148
4. Sobór we Florencji i unia kościelna	150
5. Ostatnia schizma na Zachodzie (1439-1449)	154
6. Wnioski i bilans	156
7. Sobór jako alibi: Lateran V (1512-1517)	158
Sobór i konfesjonalizacja: Sobór Trydencki (1545-1563)	161
I. Wołanie o sobór i reformę	161
1. "Od kiedy papieże zaczęli bać się soborów..."	161
2. "Prawie wszyscy pasterze opuścili swe owczarnie..."	164
3. Długa droga ku soborowi	168
4. Zróżnicowane wyobrażenia na temat soboru	170
II. Pierwsza faza soboru (1545-1547)	173
1. Problemy proceduralne: regulamin obrad, tematyka	175
2. Pismo Święte i Tradycja	177
3. Grzech pierworodny, usprawiedliwienie i sakramenty	180
4. Problem reformy: spór o "ius divinum" obowiązku rezydencji	184
III. Kryzysy i przerwy (1547-1561)	185
1. Przeniesienie soboru do Bolonii	185
2. Środkowa faza soboru - protestanci w Trydencie	187
IV. Ostatnia faza soboru (1562-1563)	190
1. Zmiana sytuacji	190
2. Ostatnia próba zwołania soboru unijnego	192
3. Kryzysy soboru	193
4. Morone ratuje sobór	196
5. Dekrety doktrynalne ostatniej sesji	200
V. Oddziaływanie i historyczne znaczenie soboru	207
Sobór i zasada autorytetu: Sobór Watykański I (1869-1870)	211
I. Przed soborem	211
1. Zwycięski pochód ultramontanizmu	211
2. Sobór: idea, ogłoszenie, porządek obrad, przygotowanie	220
3. Sobór i publiczna polaryzacja stanowisk	223
II. Wokół soboru	227
1. Sobór i polityka	227
2. Sobór i opinia publiczna	230
III. Na Soborze	232
1. Skład i tendencje	232
2. Początek podziału	237
3. Dyskusja nad pierwszymi schematami	238
4. Zaostrzenie konfliktów	241
5. Konsens w sprawie schematu o wierze	244
6. Dyskusja na temat nieomylności	246
IV. Po soborze	255
Sobór i aggiornamento: Sobór Watykański II (1962-1965)	258
I. Droga wyjścia z defensywy	258
II. Przygotowanie soboru	265
1. Plany soborowe przed pontyfikatem Jana XXIII	265
2. Wielkie zaskoczenie: "sobór ekumeniczny"	267
3. Oczekiwania soborowe: vota biskupów	269
4. Oczekiwania wobec soboru: kościelna opinia publiczna	271
5. Przygotowanie soboru za zamkniętymi drzwiami	272
6. Porządek obrad	277
7. W przeddzień soboru: obawy, nawiązywanie kontaktów	280
III. Skład i panujące tendencje	282
IV. Zaskoczenie i przełom: pierwsza sesja (jesień 1962 roku)	288
1. Opcje na początku soboru	288
2. Obrady nad pierwszymi schematami	290
3. Wyniki i wnioski	296
V. Pierwsze ustalenia, pierwsze wyniki: druga sesja (jesień 1963 roku)	297
1. Zmiana pontyfikatu i jej skutki	297
2. Ustalenia dotyczące schematu o Kościele	299
3. Obrady nad schematem o biskupach	302
4. Obrady nad schematem o ekumenizmie	304
5. Konstytucja o liturgii	306
VI. Rozczarowania i osiągnięte cele: trzecia sesja (jesień 1964)	307
1. Polaryzacja stanowisk	307
2. Spokojniejsze dyskusje - las tekstów	310
3. "Kryzys listopadowy"	314
4. Pozytywne plony	316
VII. Drobiazgowa praca nad tekstami: czwarta sesja (jesień 1965)	318
1. Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae	318
2. Teksty kościelno-pastoralne	319
3. Stosunek do religii niechrześcijańskich	321
4. Schemat o Objawieniu Dei Verbum	322
5. Gaudium et spes	323
Dodatek: Sobory powszechne	329
Źródła i literatura	330
Wykaz skrótów	338
Indeks	340