Dzieła Czasy Ludzie

Wstęp i spis treści

Dzieła Czasy Ludzie

prof. Stanisław Rodziński

Dzieła Czasy Ludzie

ISBN: 978-83-60703-60-1

wyd.: Wydawnictwo SALWATOR 2007


Spis treści
Wstęp 5
Artyści
Emil Krcha - mój nauczyciel 9
Malarski dyskurs pokoleń 12
O Józefie Czapskim 19
Stanisław Frenkiel 30
"Zobaczyć więcej, niż widać" - Marek Rostworowski 36
Adam Chmielowski - artysta i dzieło 41
Malarstwo Leszka Misiaka - w poszukiwaniu ciszy 51
Po co Jerzy Skąpski robi witraże? 54
Jan Rzehak - malarz i pedagog 60
Jeden obraz Jerzego Świecimskiego 65
Aniela Sznajder 69
Jan Ekiert - z Komborni na Montmartre 71
Zbigniew Karpiński, czyli o wierności sobie 75
Malarz, który zawsze był sobą - Jacek Sienicki 84
Czasy
Syndrom polskich harcerzy 115
A to Polska właśnie... 123
Wolność twórcza - co to takiego? 127
Pytania i odpowiedzi
Moi mistrzowie 139
Gdy myślę Ecce Homo... 146
Czym jest dla mnie życie duchowe... 150
Sens sztuki, sens życia
Nie tylko wspomnienia 157
Co się dzieje ze sztuką? 164
Proces twórczy - tajemnica drogi artysty 168
Dojrzewanie do sztuki religijnej 178
O laicyzacji współczesnej sztuki sakralnej 183
Patrząc na współczesne kościoły 190
Nie zapominajmy zbyt szybko 196
Pisanie z paletą w ręku 199
Moskale, Sowieci, Rosjanie 202
Średniowiecze - zawsze bliskie 205
Patrzeć na nieuszeregowanych 209
Postscriptum 213

Wstęp

Dyskutując o sztuce, analizując dzieła czy przygotowując wystawy, zastanawiamy się nad znaczeniem i istotą tekstów napisanych dawno lub przed kilku laty, które mogłyby pomóc nam w zbliżeniu się do istoty dzieł i źródeł twórczości.

Napotykamy więc na opracowania i analizy historyków sztuki, podziwiamy erudycję i trafność spostrzeżeń, wnikliwość i temperaturę tekstów.

Ale też sięgamy do notatek zapisywanych na marginesach szkicowników czy partytur, przeglądamy — jeżeli jest taka możliwość — listy, pamiętniki.

W czasach, w których żyjemy, radiowe czy telewizyjne wywiady, filmy biograficzne, autobiograficzne czy utrwalone rozmowy — pozwalają słuchać, patrzeć, przyglądać się ludziom, których dawno już nie ma wśród nas, których jednak możemy poznawać, których spojrzenie czy uśmiech pomagają w poznawaniu klimatów, nastrojów, w odnajdywaniu prawdy o czasach minionych.

Listy van Gogha, notatki Cézanne'a, dzienniki Jana Cybisa, teksty Józefa Czapskiego, pamiętniki Makowskiego, zapiski Henryka Gotliba to zaledwie sygnały tego, co jest nie tylko świadectwem czasu, ale także nieprzemijającymi znakami prawdy o procesie twórczym.

Dobre i złe dni spędzone w pracowni, obrazy budzące radość, ale i te zamalowywane z goryczą i świadomością bezradności wobec pierwszego olśnienia — to tylko sygnały tego, co piszą malarze, graficy, rzeźbiarze, wreszcie pisarze notujący to, co najważniejsze w ich pracy.

Zebrane w tej książce teksty powstały tak właśnie, jako reakcja na przeżywanie oglądania obrazów, ale i jako próba oceny zjawisk społecznych, artystycznych, a nawet politycznych.

Wspominam tu znakomitych artystów, którzy już odeszli, ale i tych, którzy intensywnie pracują, dzieląc się z nami swą twórczością w czasach zamętu, relatywizacji pojęć i wartości. Często właśnie, narzekając na naszą współczesność, zapominamy, że odkrywanie życia wewnętrznego, dostrzeganie sensu wiary, wartości historii, myślenia społecznego, odrzucanie egoizmu, ale i tak społecznie bolesnego chamstwa — możliwe jest również wtedy, gdy pomocą może nam być obraz, muzyka, wiersz, uważne patrzenie na świat...

Pisane w różnych latach teksty są taką właśnie próbą rozmowy, wskazywania sztuki jako jednej z dróg odkrywania świata.

Tak jak gotycka katedra, pełne światła obrazy impresjonistów czy rysunki Stanisława Frenkla ukazujące konających w łagrowym baraku — tak każda epoka pozostawia po sobie ślad. Pozostawia dzieła, które nasycone twórczą jakością pozostaną też dokumentem pełnym prawdy.

Podobnie niełatwe nieraz w odbiorze realizacje artystów współczesnych, czy tego chcemy, czy nie chcemy — pozostaną śladem naszych trudnych czasów.

Miną lata, dziesiątki i setki lat i tylko czas dokona radykalnej korekty. Odejdzie w niepamięć to, co głupie i pozorne.

Pozostanie to, co nieraz trudne i dramatyczne, co jest świadectwem życia, przemijania i trwania.

Ta książka to szereg myśli malarza o sprawach i twórcach, o artystach wielkich, ale i mało znanych. Jest zapisem przeżyć, ale i próbą dzielenia się z czytelnikami refleksją i wzruszeniem.

Dziękuję Panu Doktorowi Pawłowi Piotrowskiemu z Wydawnictwa SALWATOR za serdeczne, ale i stanowcze zachęcanie mnie do pracy nad tą książką.

Stanisław Rodziński

opr. aw/aw

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

reklama

reklama

reklama