Św. Makary Wielki Egipski

Św. Makary urodził się ok. 300 r. w Górnym Egipcie we wsi Szabszer, w biednej rodzinie. Od wczesnej młodości, pociągnięty przykładem pierwszych ascetów i pustelników chrześcijańskich, pragnął dołączyć do ich grona, został jednak przymuszony przez rodziców do małżeństwa. Zarabiał na życie pasterzowaniem, a także nielegalnym handlem saletrą w okolicach Nitrii. Po kilku latach jednak jego żona zmarła, a niedługo później także i jego rodzice. Rozdał swój niewielki majątek ubogim i zwrócił się z prośbą do pustelnika żyjącego w pobliżu o duchowe prowadzenie. Starzec przyjął go, wdrażając w dyscyplinę monastyczną. Po pewnym czasie, dostrzegając jego ascetyczne życie, miejscowa ludność poprosiła biskupa Aszmunu o udzielenie mu święceń kapłańskich.

Niedługo później pewna niezamężna kobieta z tamtej okolicy zaszła w ciążę. Jako ojca dziecka wskazała Makarego, który nie bronił się, lecz w milczeniu przyjął oskarżenie. Gdy jednak nadszedł czas porodu, okazało się, że jest on niezwykle trudny. Dopiero, gdy kobieta wyznała swoje kłamstwo, oczyszczając Makarego z zarzutów, dziecko urodziło się bez problemów. Wielki tłum udał się do ascety, aby prosić go o wybaczenie, on jednak w tym czasie całkowicie odsunął się od świata i zamieszkał na pustyni Nitryjskiej.

Żyjąc przez siedem lat jako samotny pustelnik, Makary odżywiał się wyłącznie pokarmem roślinnym i postępował coraz dalej w ascezie i dyscyplinie monastycznej. W tym czasie odwiedził także Antoniego Wielkiego, pobierając nauki od tego wielkiego mistrza i ojca monastycyzmu. Po powrocie na pustynię Sketis w wieku ok. 40 lat sam stał się mistrzem i nauczycielem, przyciągając kolejnych adeptów życia zakonnego i tworząc swoistą wspólnotę eremitów. Nie była to forma życia cenobickiego, każdy pustelnik żył samotnie, jednak wszyscy spotykali się na wspólnych nabożeństwach w soboty i niedziele. Prawdopodobnie dopiero w tamtym okresie Makary przyjął święcenia kapłańskie.

W czasie prześladowania prawowiernych chrześcijan przez sprzyjającego ariańskim heretykom cesarza Walensa Makary został zesłany na wyspę na Nilu, razem ze św. Makarym z Aleksandrii. Jednak cuda, które Bóg sprawił za ich przyczyną (m.in. uzdrowienie córki pogańskiego kapłana), doprowadziły w pierwszej kolejności do nawrócenia pogańskiej ludności wyspy, a następnie — do odwołania cesarskiego edyktu, dzięki czemu Makary mógł wrócić do swej wspólnoty na pustyni.

Wybitny asceta i jeden z wielkich ojców pustyni zmarł ok. 391 r. Jego autorstwu przypisywane jest pięćdziesiąt Homilii duchowych, w których omawia m.in. kwestię nadzwyczajnych darów Ducha Świętego. Homilie te wywarły znaczny wpływ na kolejne pokolenia mnichów wschodnich, znane były także w późniejszych wiekach w Kościele zachodnim. Jest także autorem listów i pouczeń kierowanych do swoich uczniów. Założony przez niego ośrodek monastyczny przetrwał aż do czasów współczesnych.

Św. Makary czczony jest w Kościele katolickim i prawosławnym. Uważany jest za patrona zapewniającego duchową ochronę przed złymi duchami.

opr. mg/mg