Kronika działalności Stolicy Apostolskiej XI-XII 1998 (2)

Wydarzenia dotyczące papieża i Stolicy Apostolskiej 12.1998

  • 27 XI 1998 ­ W Biurze Prasowym Stolicy Apostolskiej kard. Roger Etchegaray i abp Crescenzio Sepe ­ przewodniczący i sekretarz Głównego Komitetu Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 ­ przedstawili dziennikarzom bullę Incarnationis mysterium Jana Pawła II, ogłaszającą Wielki Jubileusz.
  • 28 XI ­ Papież przyjął ponad 50-osobową grupę członków stowarzyszenia Pro Petri z krajów Beneluksu, którzy wspierają działalność charytatywną Następcy Piotra w różnych częściach świata. Dziękując im za prowadzoną działalność, Ojciec Święty podkreślił, że służba najbardziej potrzebującym jednoczy człowieka z Osobą samego Chrystusa Przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Banków Ludowych spotkali się w Watykanie z Janem Pawłem II, który wyraził im uznanie za pomoc udzielaną małym i średnim przedsiębiorstwom, odgrywającym ważną rolę w rozwoju ekonomicznym i demograficznym krajów i regionów Zostało opublikowane Orędzie Ojca Świętego na XXXVI Światowy Dzień Modlitw o Powołania.
  • 29 XI ­ W Bazylice Watykańskiej Jan Paweł II przewodniczył Mszy św. na rozpoczęcie trzeciego i ostatniego roku bezpośredniego przygotowania do Wielkiego Jubileuszu «Anioł Pański» z Papieżem. W języku ojczystym Ojciec Święty powiedział: «Pozdrawiam także pielgrzymów z Polski, w szczególności młodzież ze szkoły im. Jana Kochanowskiego z Częstochowy. Szczęść Boże!»
  • 30 XI ­ Ojciec Święty przyjął na audiencji 170 uczestników międzynarodowej konferencji poświęconej weryfikacji zobowiązań podjętych przed dwoma laty przez kraje biorące udział w światowym spotkaniu na szczycie na temat wyżywienia. Organizatorami konferencji była Rada Unii Międzyparlamentarnej oraz Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z siedzibą w Rzymie. W przemówieniu nawiązał m.in. do problemu zadłużenia krajów ubogich, wyrażając nadzieję, że kraje zamożniejsze zechcą pokryć koszty realizacji międzynarodowych programów, których celem jest zmniejszenie lub całkowite zniesienie zadłużenia Ze słowami pocieszenia i otuchy zwrócił się Ojciec Święty do mieszkańców Nikaragui, którzy najbardziej ucierpieli na skutek huraganu «Mitch». Papieskie przesłanie odczytał podczas Mszy św. odprawionej za ofiary kataklizmu przewodniczący Papieskiej Rady «Cor Unum» abp Paul Josef Cordes ­ wysłannik Jana Pawła II do krajów dotkniętych skutkami klęski żywiołowej. Z Nikaragui delegat papieski udał się do Salwadoru, Hondurasu i Gwatemali. Przekazał symboliczną sumę pieniędzy na potrzeby poszkodowanej ludności i wyraził nadzieję, że dar Ojca Świętego zachęci kościelne organizacje «Caritas» do śpieszenia z pomocą przy odbudowie zniszczonych osiedli Z okazji uroczystości św. Andrzeja Apostoła w Istambule przebywała delegacja Stolicy Apostolskiej, której przewodniczył arcybiskup Baltimore kard. William Henry Keeler. W przesłaniu skierowanym do prawosławnego patriarchy Konstantynopola Bartłomieja I Papież napisał, że Wielki Jubileusz jest czasem szczególnie sprzyjającym przezwyciężeniu różnic i trudności, które ciągle jeszcze uniemożliwiają osiągnięcie pełnej komunii wierzących w Chrystusa.
  • 1 XII ­ Rano Jan Paweł II celebrował Mszę św. z biskupami Papui-Nowej Gwinei i Wysp Salomona na zakończenie wizyty ad limina. W przemówieniu, które im wręczył, zwrócił uwagę na problemy wymagające szczególnej troski pasterskiej, takie jak przestępczość, bezrobocie, korupcja oraz podziały wynikające z plemiennej struktury społeczeństwa. Pilnym zadaniem Kościoła jest umacnianie życia rodzinnego, rozwijanie szkolnictwa katolickiego, praca katechetyczna i oświatowa oraz obrona godności osoby ludzkiej.
  • 2 XII ­ Audiencja generalna. Zwracając się do ok. 100 pielgrzymów z Polski, Ojciec Święty pozdrowił lekarzy biorących udział w Międzynarodowym Kongresie Kardiologów w Rzymie oraz delegację Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego z Warszawy.
  • 3 XII ­ W Bazylice Watykańskiej Sekretarz Stanu kard. Angelo Sodano przewodniczył Mszy św. za dusze ofiar huraganu «Mitch». W wygłoszonej homilii podziękował za międzynarodową pomoc niesioną poszkodowanym mieszkańcom Ameryki Środkowej oraz wyraził nadzieję, że instytucje i osoby prywatne nadal będą uczestniczyć w dziele odbudowy zniszczonych terenów.
  • 4 XII ­ W Sali Klementyńskiej Jan Paweł II wraz z kardynałami i pracownikami Kurii Rzymskiej wysłuchał konferencji adwentowej, którą wygłosił kaznodzieja Domu Papieskiego o. Raniero Cantalamessa OFMCap. Tematem adwentowych rozważań wygłaszanych w piątki są słowa św. Pawła: «Gdy nadeszła pełnia czasu, zesłał Bóg Syna swego» (por. Ga 4, 4) Sekretarz Stanu kard. Angelo Sodano przesłał w imieniu Papieża telegram kondolencyjny na ręce kard. Jaime Sina w związku z pożarem, który wybuchł w sierocińcu w Manili na Filipinach. W telegramie zapewnił o modlitwie Ojca Świętego za ofiary wypadku oraz bliskie im osoby pogrążone w żałobie.
  • 5 XII ­ Jan Paweł II przyjął przybyłych z wizytą ad limina biskupów z Konferencji Episkopatu Wysp Oceanu Spokojnego. Po Mszy św. Papież wręczył im tekst swego przemówienia, w którym wskazał na potrzebę nowej ewangelizacji. Należy ją prowadzić «z nowym zapałem, nowymi metodami i nowym językiem». Szczególna rola w tym dziele przypada biskupom oraz ich współpracownikom ­ kapłanom i wiernym świeckim. Muszą oni bronić daru życia, godności osoby ludzkiej oraz wartości rodziny ­ podstawowej komórki każdego społeczeństwa W Sali Klementyńskiej Ojciec Święty spotkał się z ok. 500-osobową grupą przedstawicieli Stowarzyszenia Katolickich Prawników Włoskich, założonego w 1948 r. Zwracając się do nich, Jan Paweł II podkreślił, że w ciągu 50 lat istnienia stowarzyszenie było zawsze wierne etyce, opierając swoją działalność na zasadach humanistycznych i chrześcijańskich, szczególnie na prawie naturalnym, które stanowi gwarancję i fundament praw człowieka Z okazji obchodów 900-lecia utworzenia Suwerennego Zakonu Kawalerów Maltańskich Ojciec Święty przesłał telegram gratulacyjny na ręce kard. Pio Laghiego ­ opiekuna zakonu, życząc, aby ta instytucja międzynarodowa o charakterze religijnym i charytatywnym pozostała wierna swoim ideałom również dzisiaj.
  • 6 XII ­ Przed południem Jan Paweł II udał się z wizytą pasterską do rzymskiej parafii pod wezwaniem św. Róży z Viterbo, położonej w północnej dzielnicy Wiecznego Miasta. Nawiązując w homilii do przygotowań do świąt Bożego Narodzenia, Ojciec Święty przypomniał wiernym o obowiązku solidarności z ubogimi i z emigrantami mieszkającymi na terenie parafii «Anioł Pański» z Papieżem. Po polsku Jan Paweł II powiedział: «Pozdrawiam pielgrzymów z Jodłownika i Limanowej, a także grupę pracowników Polskich Linii Lotniczych LOT. Szczęść Boże!»
  • 7 XII ­ Został opublikowany list Ojca Świętego o ewangelii pracy, skierowany do wiernych diecezji Rzymu z okazji trwających Wielkich Misji Miejskich W Rocca di Papa zakończyło się międzynarodowe spotkanie przedstawicieli duszpasterstwa młodzieży, zorganizowane przez Papieską Radę ds. Świeckich, mające na celu przygotowanie XV Światowego Dnia Młodzieży, który odbędzie się w Rzymie w roku 2000.
  • 8 XII ­ O godz. 9.30 w Bazylice Watykańskiej Jan Paweł II przewodniczył Eucharystii sprawowanej dla członków Włoskiej Akcji Katolickiej z okazji X zgromadzenia tej organizacji, istniejącej we Włoszech od 130 lat. W homilii Papież wskazał na konkretne wezwania, jakie stoją przed Akcją Katolicką dzisiaj. Wymienił m.in. formację ludzi świeckich, troskę o kształtowanie dojrzałych sumień, apostolstwo w świecie kultury «Anioł Pański» z Papieżem Po południu Ojciec Święty przybył na plac Hiszpański, gdzie modlił się i złożył kwiaty przed figurą Niepokalanej, a następnie udał się do bazyliki Matki Boskiej Większej, by oddać hołd Maryi, czczonej tam w obrazie Salus Populi Romani Kongregacja ds. Duchowieństwa otwarła swoją stronę w Internecie (w języku włoskim, hiszpańskim i angielskim), na której zostały umieszczone m.in. dane statystyczne, dokumenty oraz opracowania dotyczące duchowieństwa itp. Adres: www.clerus.org.
  • 9 XII ­ Audiencja generalna. W Auli Pawła VI zgromadziło się kilka tysięcy pielgrzymów, w tym ok. 200 Polaków (byli wśród nich obecni m.in. pracownicy Polskich Linii Lotniczych LOT z Warszawy).
  • 10 XII ­ Z okazji 50. rocznicy ogłoszenia Deklaracji Praw Człowieka Jan Paweł II skierował na ręce przewodniczącego 53. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ Didiera Opertti Badana przesłanie, w którym stwierdził, że Deklaracja odegrała decydującą rolę w rozwoju prawodawstwa międzynarodowego, ale niestety zawarte w niej prawa są wciąż łamane Zostało opublikowane orędzie Ojca Świętego na VII Światowy Dzień Chorego 1999 r.
  • 11 XII ­ Rano w Sali Klementyńskiej Jan Paweł II wraz z pracownikami Kurii Rzymskiej wysłuchał konferencji adwentowej wygłoszonej przez kaznodzieję Domu Papieskiego o. Raniero Cantalamessę OFMCap.
  • 12 XII ­ Przed południem w Bazylice Watykańskiej Papież przewodniczył Mszy św. koncelebrowanej na zakończenie Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Oceanii.
  • 13 XII ­ Przed godz. 9 Ojciec Święty udał się do rzymskiej parafii św. Julii Billiart. Na terenie parafii żyje ok. 7 tys. wiernych, w tym wiele osób w podeszłym wieku, ubogich i emigrantów. Do problemów parafian Jan Paweł II nawiązał w homilii oraz w przemówieniach wygłoszonych do dzieci, młodzieży i rady duszpasterskiej «Anioł Pański» z Papieżem.
  • 14 XII ­ Rano Jan Paweł II koncelebrował Mszę św. z biskupami australijskimi na zakończenie ich wizyty ad limina. W przemówieniu do nich skierowanym powołał się na soborową wizję roli biskupów, aby podkreślić, że mają oni obowiązek bronić jedności wiary i zachowywać dyscyplinę Kościoła powszechnego. Papież przestrzegł przed «tendencją do zacierania granic między Kościołem a światem» i nadmiernym wpływem dominującej kultury na społeczność chrześcijańską. Szkodliwą konsekwencją tych zjawisk jest «bezkrytyczne podejście do problemu zła», «brak zrozumienia rzeczywistości grzechu i potrzeby przebaczenia», «nazbyt optymistyczna wizja współczesności». Biskupi są powołani do wytrwałej służby prawdzie, przede wszystkim przez liturgię, stałą formację i katechezę. Papież zwrócił ponadto uwagę na kilka konkretnych problemów: architektura nowo budowanych kościołów winna być zgodna z tradycją katolicką; w katechezie na temat sakramentu pojednania należy podkreślić znaczenie osobistego wyznania grzechów i indywidualnego rozgrzeszenia; księża muszą zachować świadomość swojej roli w relacjach z wiernymi, nie mogą zatem wyrzekać się autorytetu i zadań, jakie na nich spoczywają, w imię «poczucia powszechnej równości typowego dla Australii» Podczas spotkania z dziennikarzami w watykańskim Biurze Prasowym został przedstawiony 14-stronicowy dokument, opracowany na zakończenie spotkania biskupów australijskich z prefektami i sekretarzami sześciu dykasterii Kurii Rzymskiej, które odbyło się w dniach 17-20 listopada 1998 r. Dokument odnotowuje pozytywne elementy w życiu Kościoła w Australii, ale zarazem zwraca uwagę na zjawiska niepokojące: wzrost liczby osób niewierzących, zanik praktyk religijnych, tolerancja wobec takich praktyk, jak aborcja i eutanazja, obojętność na potrzeby ubogich. Tekst podkreśla odpowiedzialność biskupów za obronę wiary i jedności Kościoła, zaleca kapłanom pogłębianie swego życia duchowego, udział w stałej formacji, studium dokumentów Stolicy Apostolskiej. W odniesieniu do sfery liturgii dokument podkreśla konieczność zapobiegania wszelkim dowolnościom w tłumaczeniu tekstów liturgicznych, które nie mogą zawierać parafraz, dopowiedzeń i komentarzy interpretacyjnych oraz muszą uzyskać oficjalną aprobatę Stolicy Apostolskiej. Biskupi winni także zadbać o zachowanie katolicckiej tożsamości szkół i uniwersytetów podlegających władzom kościelnym.
  • 15 XII ­ Delegacja Chorwacji, złożona z przedstawicieli władz państwowych i kościelnych, została przyjęta przez Ojca Świętego z okazji ratyfikacji układu między Stolicą Apostolską a Republiką Chorwacką, dotyczącego spraw ekonomicznych i własnościowych Kościoła. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpiła poprzedniego dnia w Pałacu Apostolskim. W przemówieniu do delegacji chorwackiej Papież powiedział, że Kościół nie domaga się przywilejów, a jedynie uznania swojego prawa do posiadania dóbr materialnych, aby móc je wykorzystywać do celów przewidzianych przez Kodeks Prawa Kanonicznego. Zawarty układ naprawia krzywdy wyrządzone Kościołowi w przeszłości i przyznaje mu środki niezbędne do prowadzenia pracy duszpasterskiej W Biurze Prasowym Stolicy Apostolskiej zostało ogłoszone Orędzie Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju poświęcony poszanowaniu praw człowieka. Prezentacji dokumentu dokonał przewodniczący Papieskiej Rady «Iustitia et Pax» abp François Xavier Nguyęn Van Thuân i podsekretarz ks. prał. Giampaolo Crepaldi.
  • 16 XII ­ Audiencja generalna. Zwracając się do Polaków, których w Auli Pawła VI było ok. 300, Ojciec Święty pozdrowił biskupów seniorów z metropolii warszawskiej: Zbigniewa Kraszewskiego i Władysława Miziołka.
  • 17 XII ­ W Sali Konsystorza Ojciec Święty przyjął nowych ambasadorów Gujany, Mongolii, Nigerii i Kirgistanu. W przemówieniu kolejny raz wyraził nadzieję, że społeczność międzynarodowa podejmie kwestię zadłużenia zagranicznego krajów ubogich, które uniemożliwia ich rozwój i często wywołuje eksplozje przemocy. Papież podkreślił potrzebę usuwania przyczyn zadłużenia, zwłaszcza przez redukcję zbędnych wydatków oraz sprawiedliwą politykę cenową w handlu międzynarodowym. W związku z atakiem sił amerykańskich i brytyjskich na Irak, Ojciec Święty powiedział: «Pokój jest znów zagrożony na Bliskim Wschodzie, zwłaszcza w Iraku, skąd docierają do nas bardzo niepokojące informacje. Pilnie potrzebne jest dziś pojednanie oparte na dialogu, na sprawiedliwości, na prawie każdego człowieka i każdego narodu do bezpieczeństwa oraz na poszanowaniu odrębności każdego. Społeczność międzynarodowa winna popierać rozwiązania, które prowadzą do zgody i do odnowy życia społecznego, oraz podjąć ciążące na niej obowiązki, aby uniknąć nie kontrolowanych sytuacji, których ofiarą padną ludzie niewinni». Nawiązując do 50. rocznicy ogłoszenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Jan Paweł II powiedział, że nadal istniejące formy niesprawiedliwości, skrajnej nędzy i niewolnictwa są «obrazą ludzkiej godności» i owocem kultury śmierci. Każdy z ambasadorów otrzymał tekst specjalnego przemówienia papieskiego poświęconego problemom danego kraju Na audiencji prywatnej Jan Paweł II przyjął byłego prezydenta RP Lecha Wałęsę wraz z małżonką i osobami towarzyszącymi.
  • 19 XII ­ Ojciec Święty przyjął nowego Patriarchę Antiochii Syryjczyków, Jego Świątobliwość Ignace’a Mousse I Daouda, zwierzchnika katolickiego Kościoła Wschodniego obrządku syryjskiego (został on wybrany przez Synod Biskupów Kościoła Syryjskiego 13 października, a 22 października Papież udzielił mu ecclesiastica communio). Jego wizyta w Rzymie była wyrazem jedności tego Kościoła Wschodniego ze Stolicą Piotrową. W przemówieniu Papież zwrócił uwagę na istotną nowość, jaką z jego własnej inicjatywy wprowadzono z tej okazji: od tej pory znakiem jedności Patriarchów wschodnich z Biskupem Rzymu nie będzie już tradycyjne nałożenie paliusza, ale wspólnie sprawowana Eucharystia, która najlepiej wyraża pełną komunię. Eucharystię tę Patriarcha syryjski sprawował 16 gruddnia wraz z legatem papieskim kard. Achille Silvestrinim, prefektem Kongregacji dla Kościołów Wschodnich, w bazylice Matki Boskiej Większej w obecności licznych wiernych Na placu św. Piotra odbyła się uroczystość przekazania Watykanowi choinki bożonarodzeniowej ­ już po raz trzeci podarowanej przez katolików niemieckich. Świerk wysoki 26 m przywieziony został do Rzymu z lasów w miejscowości Bad Säckingen w Badenii Wirtembergii. Przed południem w Bazylice Watykańskiej podczas Mszy św. tekst homilii Ojca Świętego odczytał kard. Joseph Ratzinger. Dziękując za podarowaną Stolicy Apostolskiej choinkę, Papież podkreślił chrześcijański sens tego symbolu: wskazuje on na «drzewo życia», czyli krzyż, który stał się narzędziem zbawienia człowieka W Watykanie zakończyło się dwudniowe spotkanie poświęcone chorobie AIDS, zorganizowane z inicjatywy Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Z Polski w obradach uczestniczył doradca ministra zdrowia do spraw AIDS i narkomanii ks. Arkadiusz Nowak, kamilianin W Auli Pawła VI odbył się tradycyjny koncert świąteczny, zorganizowany już po raz szósty pod patronatem wikariatu diecezji rzymskiej. Dochód z koncertu został przeznaczony na budowę nowych kościołów w peryferyjnych dzielnicach Rzymu.
  • 20 XII ­ «Anioł Pański» z Papieżem. Do rodaków Ojciec Święty powiedział: «Pozdrawiam pielgrzymów z Polski. Witam Zakopane i Podhale, dziękuję za życzenia świąteczne i choinki. Pozdrawiam Katolicką Agencję Informacyjną KAI, a także Papieskie Dzieła Misyjne z Katowic. Wszystkim życzę błogosławionych świąt Bożego Narodzenia».
  • 21 XII ­ Podczas audiencji u Ojca Świętego nowy ambasador Bułgarii Swetłozar Dimitrow Raew złożył listy uwierzytelniające. Powołując się na bogate dziedzictwo kulturowe i duchowe chrześcijaństwa w Bułgarii, Papież podkreślił w przemówieniu m.in. rolę katolików bułgarskich w ekumenicznym dialogu z chrześcijanami prawosławnymi. Wyraził też satysfakcję z podjętej niedawno przez władze bułgarskie decyzji o likwidacji kary śmierci W rzymskiej bazylice św. Pawła za Murami odbyły się uroczystości pogrzebowe 27 osób, które poniosły śmierć na skutek zawalenia się budynku mieszkalnego. Na ręce kard. Camillo Ruiniego Jan Paweł II przesłał telegram kondolencyjny, w którym wyraził swą solidarność w bólu z rodzinami ofiar tragedii oraz podziękował tym, którzy na różny sposób pośpieszyli im z pomocą. Papież zapewnił również o swej modlitwie za dusze ofiar katastrofy.
  • 22 XII ­ W Sali Klementyńskiej Jan Paweł II spotkał się z kardynałami i pracownikami Kurii Rzymskiej z okazji wymiany życzeń świątecznych. W swoim przemówieniu dokonał podsumowania najważniejszych wydarzeń kościelnych 1998 r. Przyjmując na audiencji grupę włoskich dzieci z Akcji Katolickiej, Ojciec Święty zachęcił je do czytania Ewangelii i naśladowania przykładu Jezusa Chrystusa.
  • 23 XII ­ Audiencja generalna. Składając życzenia świąteczne w różnych językach, Jan Paweł II zwrócił się także do ok. 2 tys. Polaków, którzy przybyli do Auli Pawła VI, aby połamać się z Ojcem Świętym wigilijnym opłatkiem W telegramie do Fidela Castro Ojciec Święty wyraził głębokie uznanie dla decyzji prezydenta Kuby, przywracającej uroczystości Bożego Narodzenia w tym kraju charakter dnia wolnego od pracy. Papież życzył też prezydentowi i całemu narodowi kubańskiemu powodzenia w budowie społeczeństwa dobrobytu, sprawiedliwości i braterstwa.
  • 24 XII ­ W związku z zabójstwem na Sardynii włoskiego kapłana Graziano Muntoniego Sekretarz Stanu skierował telegram kondolencyjny na ręce biskupa diecezji Nuoro Pietro Meloniego, w którym zapewnił, że Jan Paweł II modli się za duszę zmarłego i pragnie, by «miłość i przebaczenie zwyciężyła nienawiść i przemoc».
  • 25 XII ­ O północy Ojciec Święty przewodniczył w Bazylice Watykańskiej Pasterce, która była transmitowana przez telewizję na wszystkie kontynenty O godz. 10 Mszę św. w Bazylice Watykańskiej odprawił kard. Virgilio Noč W południe Jan Paweł II wygłosił orędzie bożonarodzeniowe i udzielił Błogosławieństwa Apostolskiego Urbi et Orbi.
  • 26 XII ­ O godz. 10 Ojciec Święty udał się helikopterem do Castel Gandolfo na kilkudniowy wypoczynek «Anioł Pański» z Papieżem.
  • 27 XII ­ «Anioł Pański» z Papieżem.
  • 28 XII ­ W specjalnym liście do kard. Josepha Ratzingera, wysłannika papieskiego na obchody 1200. rocznicy erygowania diecezji Paderborn w środkowej części Niemiec, Ojciec Święty podkreślił znaczenie chrześcijańskiej tradycji regionu, sięgającej swymi korzeniami VII wieku W Mediolanie rozpoczęło się XXI Europejskie Spotkanie Młodych, zorganizowane wspólnie przez archidiecezję mediolańską i wspólnotę braci z Taizé. Z tej okazji Sekretarz Stanu kard. Angelo Sodano wystosował w imieniu Ojca Świętego specjalny telegram na ręce przeora wspólnoty br. Rogera Schutza, w którym zapewnia o łączności duchowej Papieża z uczestnikami spotkania (ok. 100 tys. młodych, w tym 30 tys. Polaków).
  • 30 XII ­ Ojciec Święty przyjął na audiencji ok. 800 seminarzystów z 79 krajów świata, którzy uczestniczyli w międzynarodowym kongresie poświęconym duchowości ruchu «Focolari». W przemówieniu powiedział, że każde powołanie, a zwłaszcza powołanie do kapłaństwa, musi być skupione wokół postaci i zbawczej misji Chrystusa. Kapłan jest powołany, aby być sługą Bożego miłosierdzia tak jak Chrystus i urzeczywistniać Jego zbawcze pośrednictwo między Bogiem a ludzkością Po południu Jan Paweł II powrócił z Castel Gandolfo do Watykanu.
« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

reklama

reklama

reklama